(De)sensibiliseren

Sensibiliseren Met sensibiliseren versterken we de reactie die op een prikkel plaatsvindt. Je kunt dit bijvoorbeeld gebruiken wanneer je paard niet of te weinig op je been reageert. Hij is in eerste instantie gedesensibiliseerd, omdat je je been te vaak en te weinig effectief hebt gebruikt. Hij is als het ware afgestompt en heeft geleerd om niet meer te reageren op die hulp/prikkel. Door hem weer te sensibiliseren voor die hulp, zorg je er weer voor dat hij weer gaat reageren op een lichte hulp. Desensibiliseren Desensibiliseren is het tegenovergestelde van sensibiliseren en is dus het verminderen van een reactie op een specifieke prikkel. Dit is een principe dat we veel toepassen als het gaat om schriktraining. Door het paard te leren om te gaan met een spannende situatie en door hem daarin te leren om zijn schrikreactie te verminderen, kunnen we uiteindelijk bijvoorbeeld rustiger buitenrijden. Dit kan op verschillende manieren toegepast worden. Shaping Met shaping bouw je een training op in kleine stapjes die voor het paard te begrijpen zijn. Door deze kleine stapjes te belonen, leert het paard het uiteindelijke doelgedrag aan. Door elke stap succesvol voor een paard te laten zijn, krijgt deze meer vertrouwen in het proces en leert hij sneller. Denk bijvoorbeeld aan de eerste keer zadelen van een paard. Je begint met het zadeldekje. Als hij dit accepteert, ga je door naar een volgende stap. Daarna volgt het zadel en maakt het paard daar kennis mee qua geur en gevoel. Pas daarna volgt het aansingelen. Dit proces kan verschillen van één uur of één training tot een proces van meerdere dagen zo niet weken, afhankelijk van het gedrag dat je een paard wilt leren. Bij shaping is timing heel belangrijk. Merk je dat gedrag verslechtert, dan moet je weer één of twee stapjes terug. Bij deze manier van leren werk je vaak met druk – ontspanning en toenaderen – terugtrekken. Flooding Flooding is het tegenovergestelde van shaping. Je gaat hierin direct naar de laatste stap. Bijvoorbeeld direct het zadel erop, singelen en erop. Of schik- en obstakelparcours waarbij direct alles groot en vol in rijbaan staat. In sommige gevallen werkt dit, maar in de meeste gevallen is de schikreactie van een paard zo groot dat dit blijvend blijft doorwerken in de toekomst. Latent leren Latent leren is een passieve vorm van leren. Hier hoef je dus niets aan te doen. Als je een training positief afsluit, kan je de volgende training zo weer verder gaan waar je bent geëindigd of zelfs op een beter punt dan waar je geëindigd bent. Het paard heeft op stal als het ware het geleerde laten bezinken. Dit kan zowel positief als negatief plaatsvinden. Generaliseren Bij generalisatie leert het paard om hetzelfde gedrag te laten zien als reactie op een prikkel die lijkt op de oorspronkelijke prikkel. Wanneer het paard bijvoorbeeld een zadeldekje kent, zal het opdoen van een deken (met beleid) geen probleem opleveren. Hij kent het gevoel op zijn rug al. Dit hoef je dus niet opnieuw te trainen.

Naar boven