Het nemen van hygiënische maatregelen
Bij het houden van dieren moet je heel hygiënisch te werk gaan, anders is de kans groot dat ze ziek worden. In de vrije natuur kunnen dieren heel goed zelf voor hun hygiëne zorgen dankzij hun aangeboren gedrag.
Doordat wij dieren niet in totale vrijheid houden beperken we hun aangeboren gedrag. Dat zullen we dus zelf moeten compenseren en dat vergt veel discipline en energie. Paardenstallen zijn ideale plaatsen voor allerlei ziekteverwekkers. De temperatuur is gunstig en er zijn voldoende voedingsbodems (zoals mest of haren) voor het ontwikkelen van ziektes. De meeste besmettingen vinden plaats door:
- Ongedierte
- Niet- bedrijfseigen dieren
- Zieke of dode dieren
- Bezoekers van buitenaf
Het is de taak als ondernemer van een hippisch bedrijf, paardenhouder en hobbyist om ervoor te zorgen dat ziekteverwekkers de stal niet in kunnen. En naast het nemen van goede hygiënische maatregelen spelen preventief enten en het verantwoord gebruik van geneesmiddelen daarbij ook een rol.
Hygienisch werken
Als we aan de slag gaan met middelen die bijdragen aan een goede hygiëne is dat niet zonder risico. Werken met ontsmettingsmiddelen en bestrijdingsmiddelen kan verschillende gevaren opleveren. Dit kunnen gevaren zijn voor dieren, planten, het milieu en natuurlijk ook voor de mens zelf. Daarom spelen veiligheid & gezondheid een grote rol bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen.
Hieronder enkele (algemene) voorzorgsmaatregelen bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen:
Voorkom of beperk het gebruik van bestrijdingsmiddelen zo veel mogelijk door een goede bedrijfshygiëne en het gebruik van niet-chemische methoden van onkruid-, ziekte- en plaagbestrijding.
|
Pas bestrijdingsmiddelen zo weinig mogelijk preventief toe. |
Is het gebruik van bestrijdingsmiddelen niet te vermijden, gebruik dan werkzame stoffen die het minst gevaarlijk zijn.
|
Zorg ervoor dat de planning, organisatie en uitvoering van de werkzaamheden zorgvuldig plaatsvindt.
|
Als de eerdergenoemde maatregelen niet leiden tot een voldoende garantie om de blootstelling te vermijden, zorg er dan voor dat er, afhankelijk van de eigenschappen van de bestrijdingsmiddelen waarmee wordt gewerkt, doelmatige ademhalings- en huidbeschermingsmiddelen worden gedragen.
|
Bijsluiter
Voordat we aan de slag kunnen met een ontsmettingsmiddel of een bestrijdingsmiddel is het belangrijk de bijsluiter de lezen. In de bijsluiter staat de volgende informatie:
- De giftigheid
- De minimale inwerkingstijd
- De optimale concentratie waarin je het middel moet gebruiken (verdunnen)
- De benodigde temperatuur
Een verkorte versie van de bijsluiter staat altijd op het label (etiket) van het middel.
De meeste middelen zijn in onverdunde toestand giftig. Altijd buiten bereik van kinderen opbergen. Voor het behoud van de werkzaamheid is het belangrijk de middelen te bewaren op een koele, droge en donkere plaats.
Gevarensymbolen
Gevarensymbolen zijn duidelijk herkenbare tekens die zijn aangebracht op de verpakkingen van producten die gevaarlijke stoffen bevatten. Deze gevarensymbolen zorgen ervoor dat vervoerders en gebruikers weten welke risico’s de producten met zich meebrengen.
Dit is van groot belang voor een veilig transport en gebruik van de producten. Het is daarom essentieel dat je op de hoogte bent van de betekenis van de verschillende pictogrammen voor gevaarlijke stoffen.
Per 1 juni 2015 geldt CLP (Classification, Labelling and Packaging), een nieuwe communicatiemethode voor de gevaren van chemische stoffen en mengsels. (Nieuwe pictogrammen in een rood kader vervangen geleidelijk de oude vertrouwde oranje gevaarsymbolen.)
De symbolen worden verdeeld in drie categorieën:
1. Gevaar voor gezondheid
|
2.
Explosie / brandgevaar
|
3.
Overige gevaren
|
1. Gevaar voor de gezondheid:
Met name bestrijdingsmiddelen kunnen in meer of mindere mate schadelijk zijn voor de gezondheid. Als dit het geval is dan staan er gevaarsymbolen op die aangeven op welke manier ze schadelijk zijn.
In de eerste plaats zijn het gevaarsymbolen die te maken hebben met de acute giftigheid. Als je in aanraking komt met dit middel, zal je daar vrijwel direct verschijnselen van merken. Maar dit soort middelen kunnen ook irriterend zijn of zelfs door de huid en andere weefsels heen bijten.
Giftig
![]() |
Irriterend
![]() |
Bijtend![]() |
Lange termijn gezondheid gevaarlijk
![]() |
2. Explosie / brandgevaar:
Naast gevaar voor de gezondheid is er ook explosie- of brandgevaar. Hierbij gaat het om middelen die gemakkelijk in brand kunnen vliegen. Dit kan door middel van een vonk, maar in sommige gevallen kan het zelfs gebeuren doordat het middel chemisch reageert met een andere stof zoals lucht en zo ontvlamt en explodeert.
Explosief
![]() |
Ontvlambaar
![]() |
Oxiderend
![]() |
Gassen onder druk
![]() |
3. Overige gevaren:
Met dit symbool wordt een gevaar aangegeven dat je heel vaak hoort, namelijk gevaarlijk voor het milieu. In dit geval is het middel schadelijk voor dieren en planten die in het water leven. Middelen met dit gevarensymbool mag je dan ook nooit zomaar in het milieu weggooien. Dus ook het afvalwater dat je gebruikt hebt om het middel af te spoelen niet! Dit soort middelen moet je via het riool afvoeren en in sommige gevallen is zelfs dat niet veilig genoeg.
Wanneer je dit middel of het afvalwater waar een restje van dit middel in zit buiten weggooit, dan is de kans heel groot dat het in het grondwater of slootwater terecht komt en daar schade aanricht. Lege verpakkingen kun je inleveren bij speciale inleverpunten voor chemisch afval bij de gemeente.
Gevaarlijk voor het aquatisch milieu
![]() |
Betekenis symbolen
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
|
![]() |
|
Persoonlijke beschermerming
Na het lezen van de gebruiksaanwijzing en het etiket op de verpakking kun je niet altijd direct van start. Wanneer je werkt met reinigings- en ontsmettingsmiddelen moet je er altijd aan denken dat je kunt werken met stoffen die schadelijk zijn voor je gezondheid. Daarnaast moet je maatregelen nemen om te voorkomen dat je zelf helemaal nat wordt. Voorbeelden van persoonlijke beschermingsmiddelen zijn: Gehoorbescherming, gelaatsbescherming en beschermende kleding.
*Gehoorbescherming:
Gehoorbescherming is niet specifiek een beschermmiddel dat je veel gebruikt bij het werken met schadelijke middelen zoals bestrijdingsmiddelen of zware ontsmettingsmiddelen, maar het is wel een van de meest voorkomende beschermingsmiddelen in de paardenhouderij.
In de paardenhouderij wordt regelmatig gewerkt met machines die veel lawaai maken. De sterkte van geluid wordt uitgedrukt in decibel (dB). De blootstelling aan een geluidsniveau van 80 dB gedurende 8 uur wordt gezien als de veiligheidsgrens. In heel veel gevallen is het geluidsniveau van machines in de paardenhouderij hoger dan deze 80 dB. Bij een blootstelling aan een geluidsniveau boven 80 dB kan er gehoorbeschadiging ontstaan. Je kunt je voorstellen dat het regelmatig werken met bijvoorbeeld een bladblazer (87 dB) of tractor (90 dB) zonder gehoorbescherming serieuze beschadiging kan geven aan je oren.
*Gelaatbescherming:
Het gebruik van gelaatsbescherming is nodig bij het schoonspuiten van de stal en het werken met inweekmiddelen en ontsmettingsmiddelen. Voor het schoonspuiten van de stal kun je gebruikmaken van een stoffilter. Om ervoor te zorgen dat er geen opspattende vuildeeltjes in je ogen komen, moet je tijdens het schoonspuiten ook gebruikmaken van een veiligheidsbril. Bij het werken met inweekmiddelen of ontsmettingsmiddelen moet je gebruikmaken van een gasmasker.
*Beschermende kleding:
Om ervoor te zorgen dat je tijdens het werken met de hogedrukspuit zelf niet nat wordt, draag je een regenpak of overall. Er zijn verschillende soorten regenkleding verkrijgbaar. De elastische regenkleding geeft het meeste draagcomfort. Naast het dragen van regenkleding is het goed om beschermende handschoenen te dragen om te voorkomen dat je handen in contact komen met bijtende middelen. Zorg bij het werken met beschermende kleding altijd dat het overall dat je aantrekt schoon is en niet nog oude resten van vorige werkzaamheden draagt. Trek je beschermende kleding na het werken met een bestrijdingsmiddel altijd als eerste uit. Zelfs nog voordat je je handschoenen uit doet! Zorg ervoor dat de stof niet alsnog met je huid in aanraking komt bij het uittrekken.
*Handschoenen:
Je hebt heel veel verschillende soorten handschoenen. Je eigen winterhandschoenen zijn eigenlijk al beschermende kleding. Waar je goed op moet letten als je handschoenen gebruikt tijdens het werken met ontsmettingsmiddelen en bestrijdingsmiddelen, is dat je de mouwen van je jas of trui in je handschoenen stopt. Dit zorgt ervoor dat eventuele resten van het middel niet langs je handschoenen je mouw in kunnen lopen en daar alsnog in aanraking komen met je huid.
Voordat je ze uittrekt moet je ze eerst goed wassen onder lauw water. Hiermee was je alle resten van het middel eraf en kun je ze de volgende keer opnieuw gebruiken. Dit geldt natuurlijk alleen voor handschoenen die je kunt afwassen. Als het gaat om wegwerphandschoenen van bijvoorbeeld latex, dan was je deze niet af maar trek je ze binnenstebuiten uit en gooi je ze weg. Door ze binnenstebuiten uit te trekken voorkom je dat je per ongeluk toch nog in aanraking komt met het bestrijdingsmiddel.